... คน ...

• คนโง่และคนฉลาด

• คนที่พยายามทุกวิถีทางให้มีชีวิตรอดต่อไป

• คนที่หมดกำลังใจที่จะมีชีวิตต่อ

• จุดอ่อนและปมด้อยของคน

• ลักษณะนิสัยด้านลบของคน

• ลักษณะนิสัยด้านบวกของคน

คนโง่และคนฉลาด

• แม้นับเป็นคนฉลาดปราดเปรื่องสุดยอด แต่ในบางด้านก็กลายเป็นคนโง่เขลาได้ (ราศีดอกท้อ เล่ม 2 น. 667)

• คนผู้หนึ่งหากตั้งใจเป็นตัวโง่งม ท่านได้แต่ปล่อยให้มันเป็น ม้าตัวหนึ่งหากดึงดันไม่ยอมเดินทางต่อ ท่านก็ได้แต่ปล่อยให้มันหยุดยั้งลง (ทวนทมิฬ น. 171)

• คนโง่ก็มิใช่ทุกผู้คนจะหลอกลวงได้ ยิ่งเป็นคนฉลาดเพียงใด ยิ่งหลอกคนโง่เขลาไม่ได้ ... เนื่องจากคนฉลาดมีความคิดกลอกกลิ้งเกินไป ส่วนคนโง่นั้นไม่มีความคิดมากมาย หากมันแน่ใจว่าเจ้าจะหลอกลวง แม้วาจาที่เจ้ากล่าวเป็นความจริง มันก็ไม่เชื่อ (นักสู้ผู้พิชิต เล่ม 6 น. 2346 – 2347 )

คนที่พยายามทุกวิถีทางให้มีชีวิตรอดต่อไป

• มิถึงยามอับจนปัญญา มิมีผู้ใดคิดใคร่ตาย (จับอิดนึ้ง เล่ม 1 น. 369)

• ทุกคนเสี่ยงชีวิตเพื่อคิดอยู่สืบไป (ไม่มีวันก้มหัวให้ น. 318)

• ไม่ว่าผู้ใดล้วนมีสิทธิ์พิทักษ์รักษาชีวิตตนเอง เพื่อปกป้องสิทธิ์นี้ คนผู้หนึ่งไม่ว่าทำอะไร สมควรได้รับความเคารพ (ทวนทมิฬ น. 221)

คนที่หมดกำลังใจที่จะมีชีวิตต่อ

• คนที่ป่วยหนัก สามารถรอดต่อไปหรือไม่? อย่างน้อยต้องดูตัวมันเอง คิดจะมีชีวิตต่อไปหรือไม่? (เหยี่ยวเดือนเก้า เล่ม 3 น. 667)

• บุคคล ... หากทำลายชีวิตโดยง่ายดาย นับเป็นเรื่องราวอันน่าอัปยศอดสู (ราชายุทธจักร เล่ม 3 น. 1065)

• การอัตวินิบาตกรรม มิใช่เป็นพฤติการณ์ของผู้กล้าหาญ แต่เป็นการกระทำของคนอ่อนแอมิกล้าสู้โลก (นักสู้ผู้พิชิต เล่ม 4 น. 1473)

จุดอ่อนและปมด้อยของคน

• ผู้ที่หยามเหยียดตนเอง มักจงใจเสแสร้งเป็นเย่อหยิ่งลำพอง (ดาบมรกต น. 167)

• ในตัวของแต่ละคน ต่างมีเชือกที่มองไม่เห็นพันธนาการอยู่เส้นหนึ่ง เวลาส่วนมากในชั่วชีวิต ต่างถูกเชือกเส้นนี้ พันธนาการไว้แนบแน่น เชือกของคนบางจำพวกคือ บุตรภรรยาและครอบครัว เชือกของคนบางจำพวกคือ ทรัพย์สินเงินทอง กิจการและหน้าที่ (ไม่มีน้ำตาวีรบุรุษ น. 187)

• คนผู้หนึ่งไม่อาจหนีตัวเองได้ ความผิดพลาดของตัวเอง ความเสียใจของตัวเอง ความรับผิดชอบของตัวเอง ล้วนแล้วแต่หนีไม่ได้ เนื่องเพราะนั่นคล้ายเป็นเงาของตัวเอง ซึ่งติดตามตนไปทุกแห่งหน ไม่อาจหนีรอดได้เด็ดขาด (ล่าสุดขีด เล่ม 1 น. 134)

ลักษณะนิสัยด้านลบของคน

• ดาบแม้ไม่แหลมคมเท่ากระบี่ ถึงกับทื่อกว่ากระบี่ แต่โดยแท้ที่จริง มันมีส่วนที่กลอกกลิ้งและรู้จักซ่อนตัวเอง เช่นเดียวกับบุคคลบางคนในโลกนี้ (คมดาบสั้น น. 203)

• ความมักใหญ่ใฝ่สูงก็คล้ายเป็นน้ำป่า ยามเมื่อทะลักลงมา จะไม่มีผู้ใดสามารถควบคุมบังคับได้ กระทั่งตัวเองก็ไม่อาจ ดังนั้น มักใหญ่ใฝ่สูง มิเพียงทำลายผู้อื่นเท่านั้น ยังทำลายตัวเองด้วยเช่นกัน และมักจะทำลายตัวเองก่อนที่ได้ทำลายผู้อื่นเสมอมา แต่ทว่า หากมนุษย์เราไม่มีความมักใหญ่ใฝ่สูงโดยสิ้นเชิง ชีวิตไยมิใช่ชืดชาไร้รสชาติยิ่ง นี่ไยมิใช่ เป็นโศกนาฏกรรมประการหนึ่งของมนุษย์เรา (เหยี่ยวเดือนเก้า เล่ม 3 น. 901)

• ขอเพียงเป็นผู้คน ไม่ว่าเป็นคนเยี่ยงไร คิดหัดประพฤติชั่วล้วนง่ายกว่าประพฤติดีงาม โดยเฉพาะเรื่องเกี่ยวกับอบายมุข กระทั่งเรียนก็ไม่ต้องเรียน (ซาเสี่ยวเอี้ย เล่ม 3 น. 951)

ลักษณะนิสัยด้านบวกของคน

• วิญญูชนย่อมไม่สร้างความลำบากยากใจแก่ผู้อื่น (จับอิดนึ้ง เล่ม 1 น. 224)

• คนผู้หนึ่งบากบั่นดิ้นรนชั่วชีวิต บางครั้งไม่ได้เพราะชื่อเสียงลาภยศ ... ยังมีอีกประการหนึ่ง ... เพราะอุดมการณ์ (ซาเสี่ยวเอี้ย เล่ม 1 น. 160)

• มนุษย์ที่เป็นมนุษย์ เนื่องเพราะมนุษย์มีมนุษยธรรม ส่วนที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมนุษยธรรม มักเป็นสิ่งที่ไม่สามารถอธิบายได้ (ล่าสุดขีด เล่ม 2 น. 516)